تعمیر و سرویس هواساز | راهنمای کامل نگهداری و افزایش عمر مفید دستگاه
هواساز (Air Handling Unit یا AHU) یکی از اجزای حیاتی سیستمهای تهویه مطبوع است که نقش کلیدی در تأمین هوای تازه، فیلتر کردن، کنترل دما و رطوبت در محیطهای مختلف ایفا میکند.
تعمیر و سرویس هواساز نه تنها موجب عملکرد بهتر دستگاه میشود، بلکه از ایجاد خرابیهای پرهزینه و کاهش عمر مفید سیستم جلوگیری میکند. در این مقاله به بررسی نکات مهم در زمینه نگهداری، عیبیابی، سرویس دورهای و تعمیر هواساز میپردازیم.

اهمیت تعمیر و سرویس هواساز به صورت دورهای
یکی از بزرگترین اشتباهات رایج در نگهداری سیستمهای تهویه، نادیده گرفتن سرویسهای دورهای هواساز است. این کار باعث کاهش راندمان، افزایش مصرف انرژی و حتی آسیبهای جدی به قطعات داخلی دستگاه میشود. با سرویس منظم هواساز میتوان:
- عملکرد بهینه سیستم را حفظ کرد
- مصرف برق را کاهش داد
- از خراب شدن زودهنگام قطعات جلوگیری کرد
- کیفیت هوای محیط را بهبود بخشید
- هزینههای نگهداری بلندمدت را کاهش داد
فهرست مطالب
اجزای اصلی هواساز و نقش هر یک
قبل از بررسی مراحل تعمیر و سرویس هواساز، بهتر است با اجزای اصلی آن آشنا شویم:
- فن یا دمنده (Blower)
وظیفه جابجایی هوا از طریق کانالها به عهده فن است. خرابی موتور فن یا کثیفی پرهها میتواند راندمان دستگاه را به شدت کاهش دهد.
- فیلتر هوا
فیلترها ذرات معلق، گرد و غبار و آلودگی را جذب میکنند. تعویض یا شستشوی بهموقع فیلترها از جمله مهمترین اقدامات در سرویس هواساز است.
- کویلهای سرمایشی و گرمایشی
این کویلها وظیفه تنظیم دما را دارند. کویل سرد برای سرمایش و کویل گرم برای گرمایش محیط استفاده میشود. کثیفی یا گرفتگی این کویلها موجب کاهش راندمان سیستم میشود که با تعمیر و سرویس هواساز برطرف می شود.
- دمپر (Damper)
دمپرها وظیفه کنترل جریان هوا و ترکیب هوای تازه با هوای برگشتی را دارند.
- تجهیزات کنترلی (ترموستات، سنسورها، کنترل پنل)
این اجزا وضعیت عملکرد سیستم را کنترل و تنظیم میکنند و در صورت خرابی نیاز به تعمیر یا تعویض دارند.
مراحل سرویس هواساز
در تعمیر و سرویس هواساز مراحل زیر باید به دقت انجام شود:
- بررسی و تعویض فیلترها
- زمانبندی تعویض فیلتر بسته به نوع محیط متفاوت است. معمولاً هر 1 تا 3 ماه یکبار توصیه میشود.
- استفاده از فیلترهای باکیفیت تاثیر مستقیمی بر عملکرد هواساز دارد.
- شستشو و تمیزکاری کویلها
- کویلهای کثیف مانع انتقال حرارت مؤثر شده و مصرف انرژی را بالا میبرند.
- برای تمیزکاری از مواد شوینده مخصوص استفاده میشود.
- بررسی عملکرد فن و موتور
- لرزش یا صداهای غیرعادی نشانه خرابی بلبرینگها یا عدم تراز مناسب است.
- موتور باید از نظر سلامت برقرسانی، کارکرد یکنواخت و روغنکاری بررسی شود.
- تنظیم دمپرها و بررسی سنسورها
- عملکرد دمپرها در تنظیم هوای تازه حیاتی است.
- سنسورها باید کالیبره و سالم باشند تا دمای دقیق را به سیستم اعلام کنند.
- بررسی سیستم کنترل و اتصالات الکتریکی
- هرگونه اتصال ضعیف، فرسوده یا سوخته باید تعمیر یا تعویض شود.
- کنترل پنل نیز باید تست و در صورت نیاز برنامهریزی مجدد شود.
رایجترین مشکلات هواساز و نحوه تعمیر آنها
در ادامه برخی از رایجترین ایرادات هواساز و روشهای تعمیر و سرویس هواساز را بررسی میکنیم:
– دستگاه روشن نمیشود
دلایل ممکن: قطع برق، مشکل در ترموستات، سوختگی فیوز یا مشکل در برد کنترل
راهحل: بررسی منبع تغذیه، تست ترموستات و تعویض فیوز یا تعمیر برد
– جریان هوای ضعیف
دلایل ممکن: فیلتر کثیف، کویل مسدود، فن آسیبدیده
راهحل: تعویض فیلتر، شستشوی کویل، تعمیر یا تعویض فن
– صدای غیرعادی در هنگام کارکرد
دلایل ممکن: شل بودن قطعات، خرابی بلبرینگ، نامیزانی فن
راهحل: محکم کردن پیچها، تعویض بلبرینگ یا تنظیم فن
– عدم کنترل دمای مناسب
دلایل ممکن: سنسور خراب، کویل نشتی دارد، ترموستات تنظیم نیست
راهحل: بررسی و تعویض سنسور یا کویل، تنظیم مجدد ترموستات
زمان مناسب برای تعمیر و سرویس هواساز
بهترین زمان برای سرویس دورهای هواساز، قبل از شروع فصلهای گرم و سرد است. معمولاً:
- سرویس پیشگیرانه بهار: آمادهسازی برای فصل گرما
- سرویس پاییزی: آمادهسازی برای فصل سرما
در صورتی که سیستم دچار نقص فنی شده باشد، تعمیر فوری هواساز لازم است تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

هزینه سرویس و تعمیر هواساز
هزینههای تعمیر و سرویس هواساز به نوع (صنعتی یا خانگی)، تعداد اجزای معیوب، نیاز به تعویض قطعات و مدت زمان مورد نیاز بستگی دارد. توصیه میشود پیش از انجام هرگونه خدمات، از یک تکنسین متخصص مشاوره و بازدید دریافت کنید.
چرا انتخاب یک شرکت متخصص مانند ساتراپ تهویه البرز مهم است؟
استفاده از نیروهای مجرب و متخصص در زمینه تعمیر و سرویس هواساز تضمین میکند که دستگاه شما با بالاترین استاندارد تعمیر شده و عملکرد آن بهینه خواهد شد. شرکتهای معتبر خدمات زیر را ارائه میدهند:
- ارائه ضمانت خدمات
- استفاده از قطعات اورجینال
- تکنسینهای مجرب و آموزشدیده
- پشتیبانی پس از خدمات
نتیجهگیری
سرویس منظم و نگهداری اصولی از هواساز، سرمایهگذاری هوشمندانهای برای افزایش عمر دستگاه، صرفهجویی در مصرف انرژی و حفظ کیفیت هوای محیط است. در صورتی که هواساز شما نیاز به تعمیر دارد، بهتر است در اسرع وقت با یک شرکت متخصص در این زمینه تماس بگیرید تا از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری شود.